Jan Luysterburg
Jan Luysterburg

Reageren op dialectwoord: Sezoene

Algemeen

Dank!

Om te beginnen wil ik alle lezers bedanken voor de felicitaties die ik mocht ontvangen naar aanleiding van mijn tweehonderdste dialectcolumn. Ik ben vooral dank verschuldigd aan de mensen die trouw elke keer weer hun bijdrage aanleveren. Aan Monda van Diesen bijvoorbeeld, die schrijft: ‘Allereerst hartelijk gefeliciteerd met de 200ste aflevering over ons dialect. Ik vind het heel leuk om mijn steentje bij te kunnen dragen.’ Vindt u dat niet prachtig?!

Baos (het onderwerp van de vorige keer)

Yvonne Rijk schrijft:

“Baos”. Ik heb er niet zoveel gehad in mijn leven. Tenminste als je onder het woord “baos” een werkgever verstaat. Je kan het woord “baos” natuurlijk ook anders interpreteren.

“Atter bij oos iemand on de deur staot en die vraogt oem den baos, dan weet ik jeel goed wie asse bedoele. Mar iek vien da un bietje raor. Hoe kan dieje perswoon weete wie atter bij oos de baos ies?” Dus ik beperk me maar tot de wergevers.

Toen ik 17 jaar was ging ik bij de Boerenleenbank werken. “Munnen jeeste baos. Iek ooi toen ook echt respect veur dieje baos. Iek zeej altij netjes “menjeer Jaanse”. En de rest van het personeel deed dat ook. “Iek waarkte daor al un paor jaor toen a’k verkjeerieng kreeg mej munnen uidiege man. Mej Ostrechse kermis was ut destags altij koers.” We hadden dan allemaal een vrije dag. De bank was gesloten. “Munne vriend ooj ook vrij genoome en we gienge saome naor de koers kijke.” “We stienge daor zo achter een drangek, toen munne baos er aon kwam. Eij was jeel vriendelijk en maokte kennis mej munne vriend. Die twej raokten aon de praot en injees woor iek munne vriend zegge: “Da vein iek nou ok Lewie.” Ik weet niet eens waar ze het over hadden. “Mar iek schrok mun eige un ongeluuk.” “Iek wies nie waor da’k moes kijke van schaomte.”

Toen “den baos wer weg was, zeej iek jeel kwaod: “Wa deejde gij nou toch. Gij zeej Lewie teege munnen baos.” Zich van geen kwaad bewust zei hij: “Nou gij zeej toch wellies dattie Lewie weette.” “Jao” zei ik “mar da meugde gij toch nie zegge, da’s Menjeer Jaanse.”

De volgende dag was ik een beetje huiverig om te gaan werken. Wat zal die man wel niet gedacht hebben. “Zooj nen brutaole joenge.” Maar hij zei er helemaal niks over. Waarschijnlijk was het hem niet eens opgevallen. “Mar veur mijn en de rest van ut personjeel ies ut toch altij Menjeer Jaanse gebleven.”

“De leste 25 jaor emmek gennen baos mjeer g’at. Toen was iek mun eige baos.”

Wienkel

Dan nu het verhaal van Monda van Diesen:

Zo as iek al mjeerdere kjere verteld em, waarkte iek vroeger ien de wienkel van oos pa en ma. Dus da waore eigelijk mijn baoze. Mar zo em iek da vroeger nwoot bekeke. Da was eige vollek en iek moet zegge: goeie baoze. Iek kon er tenminste goed mej oepschiete.

Toen iek trouwde em iek nog een tedje daor gaon waarke, mar toen kwaome de kienders. En ge wit hoe het gieng vroeger: vaoder gieng waarke en verdiende de kost en moeder zurgde vur de kienders en ut huishouwe. Een mwooie rolverdjeling vin iek. Mar de tijje zen veraanderd en as vaoder en moeder dan allebaai parttime gaon waarke kan iek er wel vrede mej emme.

Mar we hoie het over baoze. Iek em dus nwoot een echte baos gat, mar ze emme weleens de baos over me wulle speule! Iek zaot oep de Uloschool ien Woogerhaaie bai de nonnen. Naor een lange lesdag mochte wai daor ok oos huiswaark blijve maoke. Dan kwam iek pas naor acht ure wer thuis. Ge kon daor ok waarm ete krijge tusse de miedag. Oos ma zee: doet da mar, want ge kom zo laot thuis.

Toen oep un kjeer kon iek mun ete nie mjeer oep, iek hoi echt genoeg. Iederjeen moog naor buite, mar iek nie. Dur bleef un zuster bai mijn staon toet zolaank iek ut oep hoi. Mar iek kon ut nie oep en ten lange leste zou iek het oep gekunne emme, mar toen was ut koud en vet, en lustte iek ut nie mjeer.

De lessen begonne wer, dus ze moes me laote gaon. Den aandere dag om hallef ellef mochte alle maskes naor buite vur ut speulkwartier, mar, zee de zuster, Monda Melsen moet blijve zitte. Toen kwam er een zuster biene mej un burd mej un grwote staopel mej botterhamme. Die moes iek oepete! Iek em ut nie gedaon, want hoe zou iek dan over un goei uur mijn miedagete wer oepkunne? Iek em er nieks mjeer van gewoord en iek denk da durre frang ok wel gevalle zal zijn. Ze zulle ok wel begrepe emme dat da nie zo’n slieme zet was!

Het nieuwe woord

Wa vinde gij d’rvan datte errefst wir begonne n’is? Zèède daor blij om of nie? Welleke gevollege ed de n’errefst vur jou? Oe denkte bevobbeld oover errefstblaore? En wa vinde van baomeswjeer?

Uw reactie is tot en met dinsdag 18 oktober 2022 van harte welkom op het adres: luysterburg01@ziggo.nl . Oudoe!