Kleine kans bodemonderzoek Elisabeth

HALSTEREN - Werkgroep Archeologie van heemkundekring Halchterth had zich een tijdje terug versterkt met vrijwilligers die zouden willen assisteren bij archeologisch onderzoek op het terrein van Huize Sint Elisabeth aan de Gasthuisstraat in Halsteren. Zoals het er nu naar uitziet is de kans op het doen van vondsten heel klein geworden. 

Voorzitter Anton van Oost van Heemkundekring Halchterth heeft de zestien deelnemers/vrijwilligers in de groep hiervan op de hoogte gesteld.
‘Intussen is Huize St. Elisabeth in zijn geheel gesloopt. Het laatste bouwwerk dat werd verwijderd, was het hoofdgebouw. Ook onder het hoofdgebouw is de grondlaag tot op een diepte van circa 1 meter verwijderd, tot op de harde leemlaag. De koppen van de funderingen/heipalen zijn deels verwijderd en deels blijven staan indien die in het nieuw bouwplan te gebruiken zijn. Volgens stadsarcheoloog Marco Vermunt zullen de funderingen die niet gebruikt kunnen worden uit de grond worden gehaald. Hopelijk onder toezicht? Echter voorlopig zullen er op het terrein geen (sloop)activiteiten meer plaatsvinden totdat het bouwplan bekend is’, zo laat Van Oost weten.

Beeldenstormen
Volgens hem verwacht Marco Vermunt in de harde leemlaag geen archeologisch materiaal aan te treffen. ‘Als dit aanwezig was, dan heeft het in de verwijderde laag gezeten. De theorie is dat de harde laag, niet gebruikt kan zijn om daar ooit materiaal in te hebben verstopt of weggegooid tijdens de beeldenstormen. Dat was geen doen. We weten inmiddels de exacte plaats waar de beelden gevonden zijn, dat is onder gebouw De Boomwei. Dat maakt de kans groot dat in de niet bebouwde omgeving ook archeologische restanten aanwezig kunnen zijn’, legt Anton van Oost uit.

Bodemverstoring

Volgens hem blijft het jammer dat de ooit verstoorde laag, de bovenste meter tot 1,20 meter, niet onder archeologisch toezicht is verwijderd. ‘De verstoorde laag is hier een bodemverstoring die in de loop der eeuwen is ontstaan en niet alleen tijdens de bouw van het gesloopte bouwwerk. Dus als je beelden en kerkrelikwieën in de grond stopt dan leidt dit in dit geval ook tot een bodemverstoring.’

Tegen de Gasthuisstraat aan is een fundering ontdekt, die niet heel oud is, dit wil zeggen honderden jaren. Er heeft ooit een gebouw tot tegen de straat gestaan en mogelijk loopt de fundering nog door tot onder de straat? Een ietwat vreemde constructie/bebouwing. Marco Vermunt heeft deze fundering laten verwijderen, want deze was niet van archeologische waarde. Wel werden er onder deze fundering stenen aangetroffen van oudere datum en mogelijk van een fundering die er voorheen lag. Grondboringen hebben nog niet plaatsgevonden.

Janus van der Zande heeft een kadasterkaart uit 1-2-1913 opgezocht met hierop de diverse bouwwerken uit die tijd, zoals de schuur en de kapel. De “Weg van Halsteren naar Wouw” heet tegenwoordig de Schoolstraat. Zo kan men zich een beeld vormen van de historische bebouwing op de locatie.

Hoe nu verder

De randen van het perceel en de linkerkant (deels) zijn niet vergraven. Marco Vermunt gaat wachten tot het bouwplan definitief is en om dan te zien of de nieuwbouw de randen raakt. Zo ja, dan zal er verder onderzoek plaatsvinden. Blijkt hieruit dat er archeologische resten aanwezig kunnen zijn, dan zal er mogelijk een archeologisch bureau worden ingeschakeld met deelname van de vrijwilligers. 

De werkgroep archeologie van  heemkundekring Halchterth komt wekelijks op maandagavond om  19:00 uur samen in het heemhuis aan De Beeklaan 29A te Halsteren. Belangstellenden zijn van harte welkom, om te zien wat deze werkgroep doet.