Volluk: Kerkpad

HALSTEREN - Op het verhaal over de Vetterik heb ik veel reacties gehad. Ze varieerden van ‘ja, dat kennen wij’, ‘wat een leuke landelijke omgeving waar we zo graag de rust opzoeken tijdens een wandeling’, tot mensen die aan mij vragen ‘waarom ik me druk maak over een pad van hooguit 1 meter breed’. Dat zijn dan vaak jongeren en of mensen die zich alleen maar gemotoriseerd verplaatsen.

Die wil ik dan vertellen dat deze paadjes een onderdeel zijn van de vroegere kerkpaadjes, die overal in ons dorp liepen, toch zeker in het buitengebied. We spreken over een tijd, zowat tot aan het midden van de vorige eeuw. De mensen die op Halsteren woonden waren overwegend katholiek. Ze hadden hooguit een fiets als vervoermiddel, een aantal, vooral vrouwen fietste zelfs zelden of nooit of ze hadden er geen en de zondagsplicht stond hoog in het moraal. Zodoende zag je op zondag vanuit alle windstreken, meerdere malen een stoet mensen richting kerk gaan, ook omdat er zowat geen verharde wegen waren, was te voet gaan nog de beste optie,
Nu hadden de mensen met een eind lopen niet zoveel moeite, maar als ze binnendoor konden gaan dan deden ze dit. Vaak was het langs akkerranden, een houtwal, zelfs over een slootje of over het erf van iemand, waardoor er een spoor ontstond. Het was zo breed dat er mensen achter elkaar konden lopen of een fiets erdoorheen kon. Ook was er toen nog geen prikkeldraad, dus je kon overal overheen stappen.

Deze paadjes werden ook gebruikt door de ouderen om naar hun werk te gaan, en de kinderen naar en van school. De eigenaren duldden dit en zo ontstond een stelsel van deze kerkpaadjes, feitelijk afsnijdingen van de officiële (langere) weg. Men noemde dit ook wel ‘we gaan overhoeks’.
Het bekendste kerkpad is gelegen tussen de Dorpsstraat en de Gasthuisstraat, werkelijk een prachtexemplaar. Dit was vooral voor de geestelijken die tot 1917 de diensten deden in de Sint Martinuskerk, en waarbij de pastorie in de Gasthuisstraat stond: villa blanche fleur.
Toeval of niet maar op de Vetterik vind je meer oude kerkpaadjes, en wel van de Vetterik naar hoeve Stapelakker, daar oversteken naar de koepel, dit was vroeger het looppad naar Bergen op Zoom voor deze buurt. Ook nu kan men vanuit de Kannewielseweg door wat vroeger het Binnenpadje was nu een stuk Klaverblokken, dan via de Zweedsestraat de Tholenseweg oversteken en je kwam dan uit bij het vroegere politiebureau, nu kapsalon aan het Mastboomplein. Dit was tot hier een zandpad, dus in de zomer smoor en in de winter veel modder,
Ook in het buitengebied van de Jankenberg en omstreken had je deze paadjes, echter omdat hier heel veel is bijgebouwd zijn er veel verdwenen. Jammer.
Tot de volgende Volluk, Toine Simons,