Wilskracht wapen tegen betonnen benen

OSSENDRECHT – Voor Thalita de Jong was 2017 een rampzalig jaar. Als regerend Nederlands, Europees en Wereldkampioen stond ze in januari aan de start van de Grote Prijs Adrie van der Poel in Hoogerheide. Een val, een spierscheuring en lange maanden van betonnen benen en wanhoop volgden. De vijf overwinningen die ze ondanks alle ellende naar huis reed betekenen niks, zolang de benen niet meewillen. Die zijn gelukkig niet meer van beton. Thalita's wilskracht is dat wel.

Topsport is keihard en confronterend. Voor zover ze het nog niet wist, weet Thalita de Jong (24) dat in december 2017 zeker. Met de opsomming van haar sportieve hoogtepunten van 2017 is ze snel klaar: "De drie minuten dat ik tijdens de wereldbeker in Hoogerheide in topvorm was." Haar val in Hoogerheide draaide die topvorm rigoureus de nek om. Weliswaar won Thalita in augustus de GP Sofie de Vuyst, na een lange solo en meteen de week erop won ze nog een koers. Maar hoogtepunten? Nee, dat waren het zeker niet. "Er werd meteen geroepen 'Thalita is terug!', maar dat was ik niet. Het voelde helemaal niet goed, ik had geen kracht, alleen maar krachtverlies." Thalita reed dit jaar enkele Belgische kermiskoersen, Nederlandse criteriums en UCI-wedstrijden in Europa. De teller bleef steken op vijf overwinningen. "Op ervaring", zucht ze, "winnen moet mooi zijn, maar ik voelde me slecht als ik won. Omdat ik wist dat mijn benen niet wilden doen wat ik van ze vroeg."

De spierscheuring die Thalita opliep bij haar val in Hoogerheide genas snel, maar ondanks deskundige begeleiding en goede training kwam de vorm niet meer terug. Er kwam "miserie" voor in de plaats. Na revalidatie, ontelbaar veel sessies bij verschillende fysiotherapeuten, MRI-scans, echo's, manuele therapie, orthopeden, inspanningstesten, bloedonderzoeken, lactaatonderzoeken kwam Thalita uiteindelijk terecht bij een vaatspecialist. "Mijn benen voelden als beton. Ik ging niet vooruit, alleen maar achteruit. Na elke opleving volgde een diep dal. Er is veel vastgesteld. Een scheefstaand heiligbeen, geblokkeerde ruggenwervels, een beknelde ader die het zuurstroftransport belemmert, een notitieblok vol", zegt Thalita, "er is ook vastgesteld dat mijn rug weliswaar beschadigingen vertoont, maar dat er nog geen hernia is. Maar als het ging over de verbinding met mijn benen hoorde ik alleen maar 'we weten het niet'."

Confronterend
De druk op de geslagen kampioene was groot, misschien wel groter dan in alle titelstrijden die Thalita in haar carrière uitvocht. "Ik heb een paar keer gedacht, en zelfs gezegd, dat ik ermee ging stoppen", geeft ze toe, "ik heb veel steun gehad van mijn fans, de spontane bloemetjes en kaartjes waren stuk voor stuk oppeppers waar ik dankbaar voor ben. Maar wanneer mensen vroegen hoe het ging, me misten in uitslagen of vroegen wanneer ik weer zou crossen was dat vooral heel confronterend. Ik wist gewoon niet hoe of wat." Op trainingsstage met de Nationale selectie in Toscane lukte het Thalita even haar gedachten te verzetten. "De sfeer onderling was goed, en het zonnetje aan het zwembad lekker. Daarna had ik even vakantie met mijn vriend in Gran Canaria, dat was heerlijk. Niet meer denken aan fietsen, maar gewoon dingen doen die ik leuk vond. Picknicken, op een kameel rijden. Veel leuke afleiding. Ook thuis had ik daar behoefte aan, ik ben veel gaan lunchen, met familie, vrienden en ploeggenoten. Zelf heb ik ook veel in de keuken gestaan, ik heb ontdekt hoe leuk ik het vind om dingen te bakken. Misschien heb ik iets te vaak koffie met gebak genuttigd, want de kilo's vlogen er soms terug aan. Maar op dat moment had ik het vooral nodig om te genieten van het leven. Al die blessure-ellende had me zo diep geraakt dat dat echt nodig was."

Tandenknarsend moet Thalita toezien hoe haar thuiswedstrijden – in Hoogerheide en Huijbergen – de komende maand aan haar neus voorbij gaan, maar haar gevoel voor humor laat ze zich daardoor niet afnemen: "Ik zou heel graag meedoen. Zeker aan Hoogerheide heb ik goede herinneringen. Oké, vorig jaar had ik er brute pech, maar dat hoort erbij. Twee jaar geleden werd ik tweede in Hoogerheide en een week later was ik wereldkampioen. Helaas is een Wereldbekerwedstrijd geen kwestie van je 'gewoon even inschrijven'. Ik ga de komende maand nog veel punten verliezen, en sta op de dag van de wedstrijd dan waarschijnlijk niet meer in de top 50 van de UCI, dan ben ik dus ook niet automatisch startgerechtigd. En in de voorafgaande wedstrijden heb ik ook niks kunnen laten zien", vertelt ze. En dan, met een knipoog: "Misschien moet ik even langs de bondscoach met een zelfgebakken taart. Wellicht kan ik dan nog een plekje wegpikken."

Motivatie
Voor 2018 tekende Thalita contract bij de nieuwe ploeg Experza-Footlogix. De ambitie is om daar het vertrouwen dat ze bij haar oude ploeg kwijtraakte weer terug te vinden. "Bij Experza-Footlogix hoop ik de ondersteuning te vinden die ik vorig jaar niet heb gehad. Ik krijg de tijd om fit te worden, en door de kennis en connecties van het team word ik sneller geholpen. Met dit team kan ik samen sterker worden", zegt Thalita. De voortekenen zijn gunstig, want na het onderzoek door een vaatspecialist gloort er licht, in de vorm van een definitieve diagnose en oplossing, aan het einde van de tunnel. Maar daarover heeft Thalita het liever nog niet. Het feit dat ze langzaam vooruitgaat is genoeg: "Dat, en de sfeer in het team, geeft mij de motivatie om door te knokken. Ik ben er nog niet, maar ik zet alles op alles om in 2018 rustig aan door te groeien naar een goed niveau, zonder blessures. Volgens mijn trainster Wilma Franken zijn er zeker nog opties, ook voor de cross. We moeten alleen maar duimen dat er niks meer tegenzit Voor nu is het belangrijkste dat ik weer besef hoe fantastisch het is om op de fiets de omgeving te ontdekken. En dat ik dat nog altijd het liefste doe op mijn mooie Brabantse Wal. Hier kan ik me weer uitleven en genieten op de fiets."

Genieten
Al fietsend en genietend kreeg Thalita ook het besef terug dat haar vechtlust en wil om te winnen nog intact en zelfs kerngezond zijn. "Het afgelopen jaar keek ik vaak naar 'oude' fragmenten van mezelf", bekent ze, "van mijn kampioenschappen, maar ook mijn winst in de koninginnenrit van de Holland Ladies Tour tegen de wereldtop, hoe ik de concurrentie vermorzelde op de Cauberg. Ik was overheersend en ik was de beste. Drie truien in een jaar is iets wat maar weinig mensen me nadoen. Betonnen benen of niet: daar mag ik van mezelf van genieten. En ik weet dat ik het kon."

Uit de laatste zin spreekt de betonnen wilskracht waarmee Thalita de Jong in recordtijd een beroemdheid werd in de wielerwereld. Als die woorden voorspellende waarde hebben, heeft dit verhaal zijn verdiende "happy end" gevonden.