Afbeelding

Dialect-column: Verabbezakke

Algemeen

Nakomertje: Aksel

Ad Borremans: "Nouw iek mot zegge, da iek ok wel van jeel 't vaareke lus, meej alles d'r op en d'r aon, duus ok meej aksel. Mar meschien kan iek beeter zegge d'n aksel die oos moeder zelluf mokte vroeger. Want da spul dagge nouw ien de wienkel kunt kwoope da smokt toch wel jeel aanders, da ies te zuur of te zout. Toen da wij bij oos tuis nog vaarekes zelluf slachte, twij per jaor, wier daor dan ok aksel gemokt. Da was wel 'n jeel waarek, daor kwam veul bij kijke. Bij oos gieng daor van alles ien, de kop van 't vaareke meej alles d'r aon buite de wôôre dan, want die luste oos vaoder gèère zoow. Da spul wier gekokt tot dattie goed gaor was en dan moes alle vljees en vet van de botte af gepulkt worre. At da gedaon was kon alles in de vljeesmeule gemaole worre en konne de kruije dur bij, zout, peeper en nootmuskaot, mar bij oos gin azijn want da vonne wij nie lekker. Want die azijn wier t'r bij gedaon om d'n aksel wa langer te kunne bewaore. Da was bij oos nie nwoodig want die gieng nie laank meej. Wij oote d'n aksel zoow ien schefkes op de botteram of oos moeder mokte die waorem in de koekepan en wier dan zoow ok op de botteramme gedaon daor konne wij echt van geniete. 'T Zouw nouw wel nie mjeer meuge denk van de voedingsdeskundige, te vet en zoow, mar wij zen d'r toch ook grwoot meej geworre dus zovuul kwaod kon 't nie, denk iek."

Het woord van de vorige keer: Klet

C. Hoeckx is er zo mee klaar: "Bovenstaande naam is afgeleid van de naam Coleta of Colette." Monique van Poecke vermeldt wat meer bijzonderheden: "KLET is de roepnaam voor Coleta denk ik. De oma van mijn man werd ook 'Kletje' genoemd en zij heette officieel: Coleta. Het was een lieve opoe." Peter Borremans kent als varianten: Colet, Coletha, Colette, Colien, Colita en Colleta. Al deze namen zijn afgeleid van Nicolaas. Merkwaardig genoeg doet de naam Klet hem denken aan Klet Raaijmakers, echtgenote van oud-aannemer Rinus Raaijmakers. En lees eens wat Ad Borremans hieronder schrijft!

Nonneke

"Bij de naom Klet moes iek gelijk denke aon 'n vrouwke da'k ken op Wôôgeraaje. En die ies getrouwd met Rienus Raaymaakers. Mar om nouw gelijk te kunne zegge van welke n'éélige dieje naom komt moes iek toch wel efkes jéél diep nordinke. 't Was zelfs zoow aareg da'k op 't puunt stieng om te gaon belle nor Riennese om te vraoge of da ij da misschien wies. Mar oos vrouw zeej ge kunt da ok gwoon goegele op de kompjoeter das vuul makkelukker. Iek ep de naom Klet dus gegoegeld en daor kwam uit da die naom kwam van d'n èèlege Nicoletta en da was 'n nonneke ergus uit de jaore 1400 of zoow, en 't was ok nog de vrouweluke vörm van Nicolaas, sting daor bij. Mar d'r zen wel mjeer naome waor dagge goed bij nor mot denke, zo as Nordje (Bernard) Brjeel (Gabriël) en om ok 'n vrouweluke te noemen Slee da kom van Julia en zoow kunde nog wel effe dur gaon, mar Klet komt ien ieder geval van Nicolette. Dus eigeluk wit de vrouw van Riennesse sondags Nicolette Suikerbuik.'

NAMENS DE REDACTIE: "Op de verschijningsdatum van deze krant is ons het trieste nieuws ter ore gekomen dat mevrouw Nicolette Raaijmakers-Suijkerbuijk overleden is op zondag 14 april. Als hommage hebben we ervoor gekozen om het redactionele stuk in de dialect-column te laten."

Taolgrenze

"M'n eeste gedacht waar: me gaon 'n spelleke speule net as in 't verleje. 't Is plantaordig en 't begin mee 'n K. En 't antwoord moes dan Klet zijn, 'n ander woord vor Kleefkruid, zoas dà nog gedrukt staot in de Schoolflora van Heukels uit 1914. Mar toen'k onderaon kwam, waar Jan altij vraogt of ge 't woord ken, kwam ik tot d'ontdekkieng dà'k heulemaol verkeerd zat. Klet moes 'n vornaom zijn. Eén dieng stong eigentlijk vor mijn wel vast: bij ons in de femilie gin Klet of Kletje. Vor de zekerhed toch effe de stambome van vaders en moeders bekeke. En inderdaod, in de verste verte gin Klet. Mee die stambome kom 'k dan wel over de grens en zit ik dan diep in Vlaondere. En alhoewel Vlaomienge van tegesworig 't nie zo begrepen hebben op alwà Frans praot, hebbe ze d'r in de loop van de geschiedenis heul wà van mee gekrege. Nou motte wete dad 'n schoonzus zaoliger van Put kwam, en van nationaliteit Nederlandse waar. Mar toen m'n broer vor 't eest mee heur aonkwam om kennis te maoke, stong ik mee m'n ore te klappere. Ze kon vor mijn ok uit 'd'n Anvers' afkomstig zijn. En zo kwam ik dan toch t'recht bij 'n meskesnaom Klet. En in Vlaondere kan zo'n naom dan ontstaon zijn uit Colete, Colette, Coletta. In Gent hebbe ze zelvers 'n Heilige mee die naom. En omdà taolgrenze eigetlijk nie g'lijk zijn aon landsgrenze kon Klet ok wel voorkomme op Hoogreie", aldus Henk van Aert.

Het nieuwe woord

Op verzoek deze keer. Iedereen voelt wel ongeveer aan, wat dit woord betekent. Maar wat wordt er precies mee bedoeld? Probeer ons dat eens met een verhaaltje of een verklarende tekst duidelijk te maken! Ik heb het over het woord... verabbezakke. Durft u deze uitdaging aan? Stuurt u uw oplossing dan uiterlijk dinsdag 23 april 2019 naar E: luysterburg01@ziggo.nl