Woest op Den Haag

HALSTEREN – Het nieuwe, Bergse zakencollege heeft drie belangrijke opdrachten. De cultuur in de Bergse politiek moet veranderen, de kwaliteit van de gemeentelijke organisatie moet worden verbeterd en de enorme schuldenlast van de stad moet omlaag. Hoe ziet Patrick van der Velden, wethouder fysiek domein en vrijetijdseconomie zijn taak? Tijd voor een – hernieuwde – kennismaking met een wethouder voor wie een groot deel van de pijn niet in Bergen op Zoom ligt, maar in Den Haag.

Een nieuwe wethouder kun je Patrick van der Velden (50) allerminst noemen. Al sinds 2014 bekleedt hij een wethouderspost in de gemeente Bergen op Zoom, en in die tijd maakte hij – in zijn eigen woorden – “heel veel mee”. Zijn ervaring, dossierkennis en lokale netwerk zorgden ervoor dat hij ook werd voorgedragen voor een plek in het nieuw te vormen zakencollege. Maar, zo geeft hij toe, met het oog op het verleden moest hij goed nadenken of hij die plek wel wilde accepteren: “Ik ben geen wethouder om maar wethouder te kunnen zijn. Ik wil wethouder zijn omdat ik een intrinsieke waarde te bieden heb, en er – met alles dat ik in me heb – het beste van kan maken. Toen ik in de krant las dat ik met 19 stemmen was gekozen voor het nieuwe zakencollege moest ik voor mezelf besluiten hoe ik erin stond, of ik wel door zou moeten gaan. Ik ben immers ook onderdeel van beslissingen uit het verleden die de gemeente veel geld hebben gekost. Ik heb lang in de spiegel gekeken en me afgevraagd wat ik wilde bereiken, en of ik dat naar eer en geweten kon doen.”

Gevolg

Hij zei het al, in zijn zes jaar als wethouder maakte Van der Velden nogal wat mee. Dat begon met het opstappen van wethouder Ton Linssen in 2015. “Toen moesten we er met minder wethouders tegenaan”, zegt hij. “En kort daarna werd de burgemeester ziek. Toen was het alle hens aan dek, we kregen allemaal flink wat extra taken erbij, en dat trok een wissel, maar toch kregen we zaken voor elkaar. In de volgende verkiezingen werden we als GBWP de grootste partij en mochten we formeren. Met een open mind begonnen we aan een college met GroenLinks. Kort daarna werd Arjan van der Weegen ziek, en weer wat later moesten we afscheid nemen van Annette Stinenbosch. Als college hadden we dus weer veel op ons bordje. Het grootste pijnpunt werd het dat er elke keer weer zaken aan het licht kwamen die de gemeente veel geld kostten, en waarvan wij als college niet of te laat op de hoogte waren. Er volgde een motie van wantrouwen. Die overleefden we, maar we voelden de emotie erachter. Toen hebben we als college gezegd dat we bereid waren een stap terug te doen, met de reset tot gevolg.”

Afwegingen

Het oude college werd niet betrokken bij de reset. Van der Velden vernam uit de krant dat hij was gekozen voor een positie in het nieuw te vormen zakencollege, en concludeerde dat hij die post moest accepteren. “Oók in slechte tijden wil ik iets doen voor de gemeente”, zegt hij, “ik wil onze inwoners vooral behoeden voor nóg slechtere tijden. Dat wil ik samen doen met het bedrijfsleven en de samenleving, want daarin zit enorm veel kennis. Als wethouder fysiek domein sta ik tussen de mensen, en ik heb een achtergrond in het bedrijfsleven. Ik hoop mensen bij elkaar te kunnen brengen en de creativiteit te kunnen aanwakkeren.” Dat het nieuwe college impopulaire beslissingen moet nemen om de schuldenlast van de gemeente te verlagen weet ook Van der Velden: “Ruimte voor wensenlijstjes is er even niet, en de gevolgen van de coronacrisis baren me zorgen”, zegt hij. “Maar we moeten met elkaar blijven praten. Denk je dat ik het leuk vind om dingen als het onderhoud van de Halsterseweg, waar ik zes jaar lang naar heb toegewerkt, uit te stellen? Natuurlijk niet, dat steekt, maar we moeten afwegingen maken om de problemen van de gemeente te kunnen oplossen. Ik ben altijd bereid dat uit te leggen aan mensen die het niet begrijpen.”

“Oók in slechte tijden wil ik iets doen voor de gemeente”

Bang dat Bergen op Zoom een Artikel 12-gemeente wordt is Van der Velden niet. “Onze schuld is fors, maar met onze prachtige monumenten staan daar goede activa tegenover. Het nijpende evenwicht tussen de balans en algemene reserves is niet nieuw. Ik weet zeker dat we uit deze situatie kunnen komen, als we ons gezonde verstand gebruiken en als Den Haag ons eindelijk wat tegemoet komt.”

Veeleisend

Want voor Patrick van der Velden zit de meeste pijn niet in Bergen op Zoom, maar in Den Haag. “Zeg maar gerust dat ik woest ben op Den Haag”, zegt hij, “daar is ontstellend weinig begrip voor gemeentes. Met de decentralisatie van 2015 gooide Den Haag enorm veel taken richting de gemeentes, zonder een budget te voorzien. Dat verklaart niet al onze problemen, maar is er wel een belangrijk deel van. Het is nauwelijks nog houdbaar, en dat voelt niet goed. Als wethouder sta je in de krant, en ben je voor mensen de verpersoonlijking van beleid, waar je niet altijd voor verantwoordelijk bent. Dat is niet fijn, maar binnen die negativiteit proberen we stappen te maken, en zorgen dat er actie komt. Den Haag moet weten dat de winst niet in Den Haag ligt, maar in het lokale veld, waar mensen met de poten in de klei proberen het beste ervan te maken. Dat probeer ik als wethouder ook. Het is een mooie baan, maar ook veeleisend. Gelukkig kan ik thuis bij mijn gezin tot rust komen. Als ik met mijn hond Lola door de wijk loop, word ik vooral ook herinnerd aan hoe mooi het hier is. Dat maakt het allemaal de moeite waard.”

"Zeg maar gerust dat ik woest ben op Den Haag. Daar is ontstellend weinig begrip voor gemeentes."