Herdenking Watersnoodramp

03-11-2022 Algemeen

HALSTEREN – Op 1 februari 1953 werd Halsteren getroffen door een ramp. De Watersnoodramp zette vrijwel het halve dorp en grote delen van het buitengebied onder water, en terwijl de noodklokken luidden verloren 69 Halsternaren het leven. In 2023 zijn die verschrikkingen 70 jaar geleden. De Watersnoodramp mag niet worden vergeten en wordt dus groots herdacht.

De verhalen van Halsternaren die het hebben meegemaakt liegen er niet om. De luidende noodklokken die werden overstemd door het geraas van de storm, koeien die op het laatste moment werden losgesneden om ze de kans te geven te vluchten voor het wassende water, huizen die instortten, hele families die omkwamen, evacués uit Tholen die in Halsteren op adem kwamen, de Tholense vissers die manmoedige pogingen deden om nog zo veel mogelijk mensen te redden. 

Eugène van den Eijnden, voorzitter van de Halsterse Dorpsraad, herinnert zich dat zijn ouders die nacht alleen maar merkten dat het stormde, en stomverbaasd waren toen ze, op weg naar de kerk, de ramp zagen die zich had voltrokken. Wout Huijgens, lid van de Dorpsraad en Heemkundekring Halchterth was ten tijde van de Watersnoodramp slechts drie jaar oud. “Ik heb een beeld in mijn hoofd van hoe ik met mijn vader naar mijn oom ging, die aan de Halsterseweg woonde, en dat ik heel veel aangespoeld hout zag. Ik weet niet meer of ik me dat heb ingebeeld of dat het een echt beeld was, maar het maakte veel indruk.”

Lesprogramma op scholen 
De Dorpsraad, Heemkundekring Halchterth en de Werkgroep Herdenking Lepelstraat slaan de handen ineen om de Watersnoodramp in 2023 te herdenken. Al langere tijd wordt er gewerkt aan het verzamelen en vereeuwigen van de verhalen van slachtoffers en nabestaanden. De echte herdenking begint in januari met een lesprogramma voor scholen, dat laat zien hoe groot de impact van de ramp was, wat er gedaan is om herhaling te voorkomen en hoe groot de invloed van water nog steeds is. Die lessen worden gegeven in scoutinggebouw Samarbete, dat na de Watersnoodsramp door Zweden en de provincie Friesland aan Halsteren werd geschonken. De impact van het water komt later nog terug in een tentoonstelling in het Halsterse heemhuis: “De meeste Halsterse scholen hebben al toegezegd naar het lesprogramma te komen”, zegt Huijgens, “maar ook de tentoonstelling is interessant voor hen. Iedereen is er welkom.”

Aandacht voor monumenten

Op 27 januari presenteert de Heemkundekring een fotoboek met beelden van de Watersnoodramp, en foto’s van dezelfde plekken in hun huidige staat: “Dan wordt pas echt duidelijk hoe groot de impact was”, zegt Huijgens. Ondertussen is er hard gewerkt om de verschillende monumenten rond de Watersnood weer in perfecte staat te brengen. Dankzij de inspanningen van kunstenaarscollectief Krot & Co en Kiwanis is het monument in de Auvergnepolder onlangs gerestaureerd. Ook de andere monumenten in het dorp krijgen aandacht, en worden bovendien voorzien van bordjes met de nodige uitleg. “Die bordjes komen ook in de Jan van den Berghstraat en Laurent Rampartstraat, zodat niemand vergeet dat zij twee brandweerlui waren die ook zijn omgekomen in de ramp”, zegt Eugène van den Eijnden. Hij is te spreken over de samenwerking met de gemeente, die groot belang hecht aan de herdenking van de Watersnoodramp. Langs de monumenten in dorp en buitengebied worden wandelroutes uitgezet, en er komt ook een fietsroute die zelfs door Tholen en Nieuw-Vossemeer loopt.

Watersnoodramp niet vergeten

Het hoogtepunt van de herdenking is natuurlijk op 1 februari, als in de kerken van Halsteren en Lepelstraat diverse sprekers, waaronder een vertegenwoordiger van het Waterschap en de nabestaanden, maar ook burgemeester Petter komen vertellen over de ramp, en de impact ervan. Dat die nog steeds wordt gevoeld merkten Huijgens en Van den Eijnden in de voorbereiding van de herdenking: “Heel veel mensen en ondernemers bieden spontaan hun hulp aan. Dat heeft ons oprecht verbaasd. De Watersnoodramp is nog lang niet vergeten, en dat mag ook niet gebeuren.”