Afbeelding

Reageren op dialectwoord Schrèève

Algemeen

Sezoene, en dan met name de Baomes (het woord van de vorige keer)

Het liefst behandel ik onderwerpen die nog niet eerder aan de orde zijn geweest in deze rubriek. De vorige keer was het mijn bedoeling om onze lezers te laten nadenken over de Baomes, die alweer volop aan de gang is. Dit onderwerp was echter al een keer aan de beurt geweest en dus koos ik voor Sezoene. Yvonne Rijk had dit in de gaten. Lees maar:

Hoi Jan,

Natuurlijk van mij ook nog mijn welgemeende felicitatie met je 200e aflevering van de dialectrubriek.

“Vur men gevoel feliciteerde ik jou pas geleeje mej d’oondertse afleeverieng, mar ‘k zien dat da toch alwer twej jaor geleeje ies. ‘k Kan ut zelluf nie gelwoove mar nou ak tog aon ut teruugkijke zen zien ik da ‘k zelf ook al 65 stuukskes geschreeve em.”

Ik zie dat ik in oktober 2020 ook een stukje over “baomes” heb geschreven.

Toen schreef ik dat we vroeger als de “baomes begon proppe gienge raope oem de kachel aon te maoke.” Wat dat betreft is er nog niet zo heel veel veranderd. “W’emme wer un kachel. Vroeger was ut un koolekachel. Iedere morgut moes de koolekiet gevuuld woore.”

Waren de kolen op, dan kwam de kolenboer om de stapel met kolen weer aan te vullen. “Ien Ostrecht aoide toen zelfs mjeer as jeene kooleboer.”

Nu hebben we al meer dan 40 jaar een houtkachel. “Proppe raope doen we nie mjeer. De kachel woor d’aongemaokt mej wa kachelout. En daornao gwooie we d’ur grwooter out oep.

Mar mej da d’out edde ok veul waark. Jeest moet ut gaold woore, dan klein zaoge, oep staopele en iederen dag un volle dwoos naor biene brenge.” Mijn man zegt altijd: “Dan edder toch veul kjeere waarmte van.”

Maar zo’n kachel is toch wel gezellig. Nu met de hoge energieprijzen hoor ik zeggen dat steeds meer mensen een kachel nemen en dat het hout ook duur is geworden. “Wej emme daor nog gen last van. W’emme nog vur veul jaore out liege. Wie weet aggut zo deur gaot mej die wooge prijze vur gas en elektriek gaon de meese strak wer koole stooke. “k Zou er nie van staon kijke datter over een paor jaor wer nun kooleboer begient.”

Beste Yvonne, wat een leuke tekst weer! En dat alweer voor de 66ste keer! Ik heb je al meerdere keren verteld dat onze lezers en ik daar erg blij mee zijn. Maar ik herhaal het nu weer graag.

Monda van Diesen doet weliswaar nog niet zo lang mee als Yvonne, maar ook zij levert al geruime tijd trouw elke keer een leuk verhaaltje aan. Deze keer gaat het als volgt:

Beste Jan,

Bij deze mijn bijdrage over sezoene.

Den errefst et vur mijn twej kaante. Iek zèn ten jeerste al jeel blij da we van die waarme zomer af zèn. Iek vin den errefst ok jeel mwooi. Al die verschielende kleuren blaojers aon de bwome. Agge de zon ziet schijne oep ne bwoom die allemaol gele blaoikes et, dan ies het net of attie van goud zèn. Ge moet ze ok oepruime in oewe tuin, da vin iek nie aarg om te doen. Iek laot er ok een djeel liege, want da’s goed vur de bjeesjes én vur de grond.

As kiend liep iek gère dur de blaojers, da maokte zo’n mwooi gelud!

Alleen aon de novembermaond em iek een grwote hekel: al die sombere, donkere daoge. Die mag vlug vurbaaj zijn.

En agge ‘nachts de slaop nie kunt pakke en liegt te lusteren naor de reiger en de wiend, dan kunde echt geniete dagge ien oew waarme bed liegt! Den errefst brengt ok veul kouw mej. Met die dure gasprijze van tegeworrig zulle we het nie mjeer zo waarm kunne stoke. De verwaarming un graodje ljeger zette wurd’er gezeed en een diek, waarm vest aon doen. Een waarme kruik mej naor bed neme tege de kouwe voete! Jao, we passe oos eige wel aon.

Het nieuwe woord

Me n’emme op school allemaol ljeere schrèève. De mjeeste meense ier in de buurt emme da geljeerd volleges de metoode Eerst duidelijk dan snel. Daorbij kreegde ‘n schrifje waor ge mwooi tusse de lentjes moes schrèève. Op de jeerste bladzij moeste liengs onderaon beginne n’en dan ‘n mwooie rechte streep naor rechs boove trekke. Veur in de klas ieng ‘n kaort waorop alle letters en sèèfers vurgedaon waore. Mar meschien edde wel ljeere schrèève volleges de metoode Ritmisch schrijven en die was jeel aanders.

Wa d’ik m’n èège afvraog: schrèèfde nog veul? En dan bedoel ik: meej ‘n pen of ‘n pottelwood op pepier. Schrèèfde tuis nog wel ‘s wa d’op ‘n pepierke of stopte ‘t gelèèk in oewe tellefon? En schrèèfde nog wel ‘s brieve meej pen op pepier?

Uw antwoord is tot en met dinsdag 1 november 2022 van harte welkom op het inmiddels wel bekende adres: luysterburg01@ziggo.nl . Tot volgende week!