Jan Luysterburg
Jan Luysterburg

Reageren op dialectwoord: Te laot

Algemeen

Schrèève (het woord van de vorige keer)

Het thema van de vorige keer heeft bij onze vaste ‘medewerkers’ weer leuke gedachten en herinneringen opgeleverd. Laten we dus maar gauw beginnen.

Monda van Diesen begint met een diepzinnige gedachte:

Beste Jan,

Een verhaoltje schrèève over schrijven. Mar eigeluk schrijf ik nou nie, want ik tiep! En toch denk iek: nou gaon iek m’n stukske schrèève!

Iek denk da’k ljere schrève em volges de methode jeerst duidelijk dan snel. Iek dee da gère oep school. En iek wit nog hoe blaij da’k was toen iek m’n jeerste vulpen kreeg! Mej Sienterklaos en dur zoot ok nog een vulpotlwood baai ien een rooi etui! Iek was de koning te rijk.

Iek probeerde daor dan ok jeel mwooi mej te schrève. En da luukte ok, mar zo mwooi as vroeger kan iek nou nie mjeer schrève. Mar iek schrèèf nog steeds. Verjaordagskaorte bai de vleet en straks de Kerstkaorte wer. Iek vin da toch altaij nog mwooier dan een kaort sture via het internet. Het ies veul perswoonlijker.

Boekhouwe doen iek ok. Al mun ienkomsten én uitgaove wurre genoteerd. En oep ut end van de maond wurdt de kas oepgemaokt. Dan kan iek zien waor m’n geld bleft! Én ik doen da gère.

Ok schrèèf iek bodschappebriefkes, aanders zou iek wel eens wa kunne vergete mej te brenge. Iek em ok een agenda waor iek al m’n afspraoke ien noteer.

Iek em een kennis die het vertikt om mej een compjoeter om te gaon. Ze schrijft een brief, haar man maakt er een foto van en dan wordt hij per internet naar mij gestuurd!

Iek zen ok al laank van plan om m’n “memoires”, mej een duur woord, te gaon schrève.Da wil ik oep papier doen. Da’s dan vur m’n naogeslacht. En da’s wooge tijd, want het ies al vijf vur twaolve!

Zodus, er wordt nog volop geschreven door mij.

Nou, Monda, ik wens je veel succes en vooral ook veel schrijfplezier bij het op papier vastleggen van je memoires. De volgende generaties krijgen zo uit de eerste hand te lezen hoe het leven vroeger was en hoe het eraan toeging. Dat wordt een uiterst waardevol document, dat weet ik nou al. 

Zo goed als het schrijven Monda afging, zo moeizaam begon het bij Yvonne Rijk. Lees maar!

Hoi Jan,

“Schrèève” heeft bij mij heel wat voeten in de aarde gehad vroeger. Dat zit zo: “ik gieng nor d’jeeste klas (nu groep 3) nor juufrouw Zjan. Fel da’k mogt ljeere schrèève. Mar iek was lienks en mej da dáánd mocht ik nie schrèève, zeej de juufrouw. Iek von da raor, want kniepe ooj ik oep de kleuterschool altij wel mej mun lienks aand gemeuge. “

Maar goed, ik heb het toch rechts geleerd en tot de dag van vandaag doe ik alles links behalve schrijven.

“We kreege dan altij twej puunte. Jeen puunt veur taol oef reekene en daoroonder stieng dan nog un puunt veur schrèève. Bij mijn, Yvonne stieng er dan beveurbeeld 8/4. “ De jufrouw schreef er ook altijd wat onder. Dan stond er meestal: “ Goed gedaan Yvonne, nu nog netjes.”

Iek deej jeel goed mun best oem ut netjes te doen en sewijle luukte ut. Dan kreeg iek un stempeltje ien mun schrieft en a’k tien stempeltjes ooi kreeg iek un plotje. Den jeene kjeer was da d’un poezieplotje en den aandere kjeer un eiligeplotje. “ Wat was ik daar blij mee.

“Naovenaant a’k vur mun gevoel altij mej mun verkjeerd aand schreef emmek toch nog wel fetsoenlijk ljeere schrèève. En iek em ook jeemel gen jeekel aon schrijve.”

Later ging ik bij de Boerenleenbank werken. “Ge wul nie weete wa’k daor afgeschreeve em.” Iedere klant had een geschreven kaart en op die kaart werd alles geschreven wat er betaald en ontvangen werd. Niet meer voor te stellen in deze huidige computer maatschappij. 

“Oep t’end vant jaor wier d’er nen balaans gemaokt van al die kaorte en ook da wier ammel geschreeve. En iek deej da nog gèère n’ok.”

Teegeworrig woord er nie veul mjeer geschreeve. Iek vien da zoonde. Wa’d’ies er nou nog mjooier dan mej uwwe verjaordag oef mej Niewe Jaor un aandgeschreeve kortje te krijge. Iek zen daor altij nog jeel blij mej. Da d’ies tog veul perswoonlukker dan zo un beriechje via Face Book.”

Ik ben het helemaal met je eens, Yvonne. Maar wij zullen wel ‘ouwerwets’ zijn.

Het nieuwe woord

 Sommegte meense komme nwoot te laot, mar d’r zèèn d’r ok die aaltij te laot komme. ‘t Kan netuurlek ok wel ‘s vurkomme, da ge dur de omstaandegeede nie op tèèd kunt komme. Omda ge te laot geworschouwd zèèd, bevobbeld. Ik zèèn ‘s benuuwd oe jöllie daoroover denke en wa jöllie gevoel is a ge erreges te laot komt.

Uw reacties op dit woord zijn tot en met dinsdag 15 november 2022 van harte welkom op het bekende adres: luysterburg01@ziggo.nl . Tot volgende week!