Afbeelding
Foto:

Na donderdag wordt het koeler

De temperatuur is een veel besproken onderwerp. Hoe vaak hoort men niet: "Wat koud hè" of tjee, wat is het warm zeg”. In de meteo is temperatuurmeting erg belangrijk. In veel weerberekeningen, zit wel de factor temperatuur verwerkt. Het complete weerbeeld op aarde wordt zelfs bepaald door temperatuurverandering. We meten temperatuur met een thermometer. Maar hoe werkt een thermometer? 

De werking van een thermometer berust op het uitzetten of inkrimpen van een vloeistof door de invloed van de temperatuur. De thermometer bestaat uit een heel dun buisje met onderaan een reservoir met daarin de vloeistof. Wordt het warm dan zet de vloeistof in het reservoir uit en kruipt het in het buisje omhoog en de vloeistof krimpt wanneer het kouder wordt en stroomt terug in het reservoir. Naast het buisje is een geijkte schaalverdeling aangebracht daarvan kun je de waarde aflezen. Waarom koos men eerst voor kwik in de thermometer? Omdat het uitzetten van kwik constant is over een groot temperatuurbereik en zich niet vasthecht aan glas. Kwik bevriest bij −38,9 °C en kookt bij 356,9 °C. Kwik(damp) is slecht voor onze gezondheid bij defect raken van de thermometer. Men is daarom overgestapt om vloeistofmengsel op basis van alcohol in het reservoir te doen. Alcohol bevriest pas bij -114 °C en is te gebruiken bij lage temperaturen. Wij gebruiken graden °C, er worden ook andere temperatuurschalen gebruikt zoals: graden Fahrenheit, Kelvin, Réaumur en Rankine.