Begrip voor ‘onze jongens in Indië’
AlgemeenHOOGERHEIDE – Wat een hoofdstukje in hun boek “Het Verdriet van Woensdrecht” had moeten worden, werd een boek op zichzelf. “Onze Jongens in Indië” van het schrijversduo Louis Minnebach en Jan van Elzakker wil vooral begrip kweken voor dorpsgenoten die vaak misleid werden om deel te nemen aan een oorlog waarover nog altijd niet graag gesproken wordt.
“Daar praatte hij nooit over”. Dat kleine zinnetje hoorden Jan van Elzakker en Louis Minnebach vaker dan ze ooit voor mogelijk hielden in hun research voor hun nieuwe boek, dat op woensdag 6 oktober wordt gepresenteerd bij Primera Niels van Elzakker in Hoogerheide. In het boek “Het Verdriet van Woensdrecht” portretteerden Van Elzakker en Minnebach de burgerslachtoffers die tijdens de Tweede Wereldoorlog vielen in Hoogerheide en Woensdrecht. Vlak na de Tweede Wereldoorlog ontstond in Nederlands-Indië een felle onafhankelijkheidsstrijd, die de Nederlandse regering de kop wilde indrukken door in groten getale troepen naar de opstandige kolonie te sturen.
“In mijn prille jeugd waren de politionele acties in Indië volop in het nieuws”, zegt Jan van Elzakker. “Vooral aan de terugkeer van militairen werd veel aandacht besteed. Toen ik een jaar of 6 was ontmoette ik de pas teruggekeerde Johan Nelen in het echt. Een grote man, die met zijn bruine handen olienootjes uit zijn broekzak haalde. Dat had ik nog nooit gezien. Pas later leerde ik dat deze mannen misleide helden zijn geweest. Met hun kinderen praatten ze liever niet over wat ze in Indië meemaakten.”
Die misleide helden verdienden een eigen boek. Dat beseften Minnebach en Van Elzakker al snel toen ze begonnen aan het hoofdstuk over de Indiëgangers dat ze voor “Het Verdriet van Woensdrecht” hadden gepland. In zijn research vond Louis Minnebach uiteindelijk 140 jongens uit de kernen van de gemeente Woensdrecht én Heimolen - dat vroeger deel was Woensdrecht - die naar Indië zijn afgereisd. “Van die 140 jongens heeft ongeveer de helft gevochten”, zegt Jan van Elzakker. “Moet je je voorstellen, mannekes van 19 of 20 jaar, die nauwelijks wat wisten van de wereld en die in de jungle moesten vechten. Doodsbang moeten ze geweest zijn. Ze gingen erheen in de veronderstelling dat ze de goede zaak zouden dienen, dat ze de orde en veiligheid gingen herstellen, maar ze kwamen terecht in een oorlog die draaide om geld. Vijf van “onze” 140 Indiëgangers hebben het niet mogen overleven. De jongens die veilig terug in Nederland kwamen, werd soms verweten dat ze Indië hadden kwijtgespeeld. Eén jongen vertelde later hoe hij bij een sollicitatie “van het erf werd geschopt”, omdat hij Indië had verkwanseld. Schrijnende verhalen, van mensen die door ons boek hopelijk iets van het begrip dat ze verdienen.”
Elk van de 140 Indiëgangers die Van Elzakker en Minnebach wisten te traceren komt in het boek aan bod. “Verwacht geen 140 heldenverhalen”, zeggen de schrijvers, “we hebben geprobeerd om iedereen zo goed mogelijk te portretteren. Deze 140 mensen hebben hun sporen nagelaten in heel veel levens, maar heel veel mensen in hun omgeving wisten niet van hun verleden in Indië. Zo bleek een man uit Woensdrecht na lang aandringen bereid om over zijn ervaringen te vertellen, hij bleek scherpschutter te zijn geweest in een elitegroep. Zijn verhalen zijn heel indrukwekkend. Bovendien hebben we het spoor gevonden van Piet Verbiest, die in Indië is gesneuveld, maar die niet op het oorlogsmonument wordt genoemd. Een dochter van zijn zus, die in Schagen woont, heeft ons over hem verteld. We zijn trots op het feit dat we deze verhalen hebben kunnen vastleggen. Als we dat niet hadden gedaan waren deze mensen vergeten en dat verdienen ze niet.”
“Onze Jongens in Indië” is vanaf 6 oktober verkrijgbaar bij Primera Niels van Elzakker in Hoogerheide, Primera Putte en Het Zoete Rijk in Ossendrecht. Het boek telt 324 pagina’s en kost 29,95 euro.