Vastelaovend
Laten we beginnen met een naorkommerke over waareke. 'Beste Jan, dit stond nóg op mijn tablet. Vergeten om op verzenden te drukken. Misschien kun je er nog iets mee.' Dat schreef J.W. Bastiaanse me. Natuurlijk kan ik er wat mee. Hier is het:
'De Canadadezen hebben najaar 1944 de Duitsers buitengewerkt uit de Zuidwesthoek. Wij Brabanders zijn niet te lui om te waareke. Ze hébben Rotterdam terug opgebouwd na 1945, de stad die helemaal in puin was geschoten. Later reden er bussen vol mannen naar Rotterdam om in de haven te waareke. Containers waren er nog niet, dus moest alles met de hand. Toen in 1953 de watersnoodramp had plaatsgevonden reden er bussen vol mannen Zeeland in om aan de dijken te waareke. Mijn vader en broers van mijn moeder deden dat ook. Een gebedje uit die tijd was het onze vader: geef ons heden ons dagelijks brood en iedere 7 jaar een watersnood. Ook wij als tiener moesten hard waareke. Zo heb ik met mijn broer Piet 56 m3 pinnen gekloven. Dus eerst uit het bos halen, alle wortels er af, op een karretje naar huis en dan klieven. Mijn opa, de Gilles, heeft alles opgestapeld omdat mijn vader in de ziektewet zat. Hij had cement-exeem en kon niet meer in de bouw waareke. Gelukkig kon hij op de kazerne gaan waareke. Van Tilburg en de Haas kwamen de pinnen ophalen voor de steenovens. Mijn ouders kochten er steenkool voor.'
Flokke (het woord van de vorige keer)
Ad Borremans heeft uiteraard weer een mooi verhaal ingeleverd:
'Mosterd
Bij flokke dinkte dan gelijk aon de klèène kienders, die as ze gaon slaope altij ’n flok bij motte emme. Ze steeke dan ok wel durre duim ien de mond, mar zonder flok kunne ze nie ien slaop komme. Dieje flok kan van alles zijn, bij d’n jeene ies da ’n lapke stof en vur d’n aandere ’n popke of zoow iets. En prebeer ’t mar nie af te pakke, want dan laote ze d’r eige wel woore. Ooveral waor dattie dieje klèène nor toow gaot, mot dieje flok meej. Oe dikkels zouw ’t al nie gebeurt zijn da, as ze op pad zen met de klèène, dasse onderweg d’r aachter komme dasse dieje flok vergeete zen, en trug motte draoje om 'm op t’aole. Dat dieje flok ok soms wel ies ien de was mot, omdattie jeelemaol nat gezjeeverd en vuil ies, kan ‘t uitdraoje op grwoote draoma’s, emme wij ok meejgemokt. Ooze dochter die oj as flok een deketje mee ’n kaantje dur aon, en da moes ien de was, nouw da was blèète. Mar da gieng oover, toen da deketje aon de waslijn ieng, want ze gieng daor gwoon bij staon meej durre duim ien de mond. Da de kienders duime wier ient begien aangeljeerd dur de ouwers. Da’s makkeluk, want as de klèène dan gaot moesjaonke of blèète , dan zegge ze: pakt ouwe duim en gao slaope. Mar as de klèène dan wa ouwer wordt, dan mottie mar ies stoppe meej duime, want duime da’s vur beebies. Da afljeere val ok nie altij meej en gaot dan ok wir gepaord meej blèète en moesjaonke dikkels. Bij oos tuis wier d’r dan vural ien de Sinterklaostijd meej begonne, want agge zouw dan kon zegge teege Sinterklaos dagge nie mjeer duimde, kreegde wel een schwoon kedooke extra. Bij mij ielep da nie zoow goed, en emme ze ’t mijn afgeljeerd dur munne duim as iek begon te duime ien de mosterdpot te douwe, en dan ok nog de Franse mosterd meej pietjes. ’t Duime em iek daor wel meej afgeljeerd, aljeen lus iek nouw nog steeds ginne mosterd. Zouw da daor meej te maoke emme?'
Ik denk het wel, Ad!
Yvonne Rijk heeft weer een ander verhaal:
'Flokke ken ik in twee betekenissen. De bekendste is denk ik het "flokke" door een baby aan een "flok". Die flok is dan ofwel een tut (speen) of een "flokdoekske". Tegenwoordig heb je van die speciale "flokdoekskes." Vroeger was het meestal een oude lap die mee naar bed ging om te "flokke."
Ik herinner me, als we vroeger naar de carnaval gingen, er altijd wel één of meerdere ouders met "nen kleine" aan de bar stonden. Regelmatig hoorde je dan de ouders naar elkaar schreeuwen: "Woar ies zunne flok nou, ij blet wer."
Maar flokke ken ik ook in de betekenis van zoenen.
En dan niet het zoenen wat je doet als je bij iemand op bezoek gaat, maar echt heel dicht tegen elkaar aan staan voor langere tijd. Als er ergens zo'n koppeltje stond te "vrije" werd er soms gezegd: "ziet die twej daor staon flokke."
Ook een lolly noemde men soms een "flokker"
Tenslotte waren er mannen die soms wel uren met dezelfde uitgebrande sigaret in hun mond liepen.
Dan werd er ook gezegd: "Oal nou die flok mar ies uit oewe moond."
Het nieuwe woord
Wa deede vroeger en wa doede nouw mitte Vastelaovend/Vastenaovend oftewel Karneval? We meuge dees jaor dan wel jeel wèèneg doen meej dees fjeest, mar we meuge d'r netuurlek wel oover praote! Stuur uw antwoord uiterlijk dinsdag 16 februari 2021 naar luysterburg01@ziggo.nl en we maken daarvan weer graag melding in deze rubriek. Tot volgende week!