JOT

De vorige keer werd gevraagd naar de betekenis van het woord Kasjesvent.

Peter Borremans: 'Een kasjesvent is een marskramer. Een man die langs de deur kwam met een draagbare kist, met laatjes en klepjes voor zijn buik. Hij verkocht mottenballen, spelden, lint en dergelijke. Een kasjesvent heb ik niet meer meegemaakt, maar wel: melkboer Ad Groffen, melkboer Eugèn Jansen, groentenboer Cor Kools, visboer Schot, een soepboer en eenmalige verkopers en verkoopsters van spullen aan de deur.'

C.P. Fase uit St-Annaland zegt: 'Vroeher waere d' r oak Schuurslaepers, dat waerre schêêresliepers, ketellappers en kasjesveinters, die átte liengst de deure hienge, om zoo an de kost te kommen. 's Nachts sliepe ze dan in de schuure, mêêstà in 't vek in 't ôô'j of strôôj. Kasjesveinters leurden mêêstà mi esseliengen, naelden, keeperband, petoatescheldertjes en zoo. Vee ahoosie konne ze vaneihes nie meeneeme, wan' de mêêste kwaeme loapes. Bie ons op Thole wiere oak we AHOOSIEANTEN genoemd.'


Mars
Henk van Aert :'Over de kasjesvent [kàsjusvéént] of negociant [nugoosiejáánt], wit 'k allenig mar wà, omdad ons moeder daor wel 'r 's wà over gezeed et. 't Ware dikkelstetije venters die mee ne Vlaomse tongval praotte. Mar g'had ze ,,in soorte". G'had braove en minder braove. Deur die leste wierde wel 'r 's besodemieterd. Mar dà konne ze mar eens, want daornao hoefde ze nie mir te komme. (Zo'n kasjesvent wier in de Straot schooier genoemd.) Ze wieren ok verdeeld in groepe, naogelank wad of ze te koop are. Nen simpele verkocht allenig mar motteballe, mar ne wà rijkere zoude 'n BLOKKERKE in 't klein kunne noeme. Of in 't verleje zouwe ze zegge: ne WIENKEL VÀ SIENKEL. Kende dà remke nog?: 'In d'n wienkel và Sienkel is alles te koop. Daor kunde krijge: mandjes vijge, doskes pommaode, fleskes orangeaode, hoejen en petten en daomeskesjette, druk om te snoepen en pillen om te …..'. Waorom kasjesvent? Hij waar te voet en om z'n spullekes 'n bietje makkelijk en overzichtelijk mee te neme, had ie 'n kasje, mee schuive d'rin, mee riemen op z'n rug hange. Meestetije ieverans achteraf en acht'rom kwamt ie bij 'n klant, want de vordeur waar dikkels op slot. Ast ie 't deksel van z'n kasje ope dee, mar de klant wou niks en kreegt ie t'hore: ,,Niks nodig, koopman." Nen braove dee de klep wir dicht en zee dan: ,,Ne andere keer dan moar Juffra, as 't er ou belieft." Dee de rieme wir over z'n schouwers en stapte 'r vandeur. Waar d'r wel belangstellieng, dan gieng schuif vor schuif ope en liet ie z'n mars zien: fijne lere portemenees, fleskes onjeklonje, kwalleteit schaerkes, messe, zuivere rienge en brosse en clips en gao zo mar deur. Dì soort ambelante kooplui kenne me volges mijn nie mir. Kört nao d'n oorlog kwamt 'r bij ons thuis, ok wir acht'rom, wel ne vent mee twee zwaore koffers 'n paor keer 't jaor.'k Zien 'm nog de warf op komme mee die koffers. Ie kreeg d'r gewoon 'n bult van, zo zwaor ware ze. Hij prebeerde dan wà teksestielsel bij ons moeder aon de man te brenge. En dà lukte dan ok wel g'regeld. Hij waar wel ne koopman, mar wad at ie verkocht zat nie in 'n kasje, dus eigetlijk gin kasjesvent, mar wel ne marskraomer. '


Kaskesvent
Ad Borremans: ''n Kasjesvent of zoow as wij zeeje kaskesvent, die oj altij van alles bij. En da gieng dan van ellestiek om ien oow onderbroek te doen of zoow, tot aon pleisters, die agge dan bij zijn kon kwoope op nen rol van 'n meter. Vur de rest oj tie bekaant alles bij, waant oos moeder kocht ok bij zijn wel ies knoppe en gaore en mjeer van da soort spulle, die agge nwoodug oj bij 't naoie. Iek zen zelluf ok wel ies kaskesvent gewiest. Da was ien Bels bij 'n koers, die wij daor toen gereeje emme. Ien die koers moesse wij ien elke ronde over 'n kaske rije, en ien Bels ies 'n kaske 'n klein baargske, en ien elke ronde kreede daor punte vur. En iek oj de mjeeste punte ien die koers, dus waor iek de kaskesvent van de dag. 'n Beroep dagge nouw ok nie mjeer ziet dat ies de scheereslieper. Ik weet nog wel datter bij oos ier ien oos dörp altij jeene kwam en da was Pjeer Kas. En as tie dan ier was dan deej die zunne ronde en bleef dan ok soms wel 'n week of zoow ier. Hij sliep dan op tefrente plakke, d'n jinne kjeer bij Costermaans op 't steenfebriek ien de burt van d'n oove en ok sliep Pjeer wel ies bij de nonnekes ien 't klwooster. Daar wier tie altij goed verzörgd zeej tie. Volgus oos vaoder dan toch, want die et da teege mijn verteld, want as Pjeer daor nor toow ging zeettie, iek zal de zaok nog ies schaarep gon zette, mar oos vaoder wies ok nie wattie daor meej bedoelde, of dattie 't nouw de scheere en messe meej bedoelde of de nonnekes?'


Het nieuwe woord
Ik vroog aon m'n meske, of ze meej mèèn wouw trouwe en ze zeej: '… Jot'. Weet u wat dit woord betekent? En weet u er nog iets meer over te vertellen? Stuur uw antwoord dan uiterlijk 8 oktober 2019 naar luysterburg01@ziggo.nl.