Zandpaden centraal als promotie natuur- en cultuurdoel
ZUIDWESTHOEK - REGIO - Op zondag 20 oktober 2019 vinden in en om het Heerkenshuis in Udenhout, eigendom van Brabants Landschap, allerlei manifestaties plaats in het kader van de Zondag van de Zandpaden. De Brabantse Hoeders hebben deze feestelijke gebeurtenissen zodanig georganiseerd, dat allerlei natuur- en cultuurdoelen tegelijk worden gepromoot.
Het Prins Bernhard Cultuurfonds, met commissaris van de koning Wim van de Donk als voorzitter, reikt jaarlijks aan maximaal drie Brabanders de Brabant Bokaal uit aan mensen zich jarenlang als vrijwilliger hebben ingezet voor de natuur en de cultuur van onze provincie. Nadat ze in de provinciehoofdstad hiervoor zijn gehuldigd, mogen ze zich voortaan Brabantse Hoeders noemen. Dat is niet alleen een eretitel, het houdt ook een opdracht in. Zij dienen namelijk elk jaar een vernieuwend en Brabant-breed project te bedenken en uit te voeren. Vorig jaar was dat de Brabant Stoet in Bergen op Zoom, het jaar ervoor de Brabantse Open Kerkendag.
Dit jaar is het thema 'De Zandpaden van Brabant'. Al eeuwenlang wordt het Brabantse landschap gekarakteriseerd door zandpaden. Sommige dateren zelfs nog uit de prehistorie of de Romeinse tijd. Ze zijn niet alleen historisch, maar ook ecologisch van groot belang. Ze worden gewaardeerd om hun schoonheid, maar spelen ook een hoofdrol in veel verhalen. Toch staan ze al jaren onder zware druk. De Brabantse Milieufederatie waarschuwt al lange tijd, dat er over enkele jaren geen zandpad meer over is. Het is immers ronduit schrijnend, hoe veel gemeenten met het zandpad omgaan. Het is dus een uitstekende zaak, dat de Brabantse Hoeders, waaronder de Bergenaren Ferd Quik en Willem de Weert, het behoud van de zandpaden als speerpunt hebben gekozen.
Wedstrijden
Cor Swanenberg, één van de Brabantse Hoeders, verzorgt een boek met 16 verhalen en 14 liedjes in Brabantse dialecten. Hij heeft hiervoor de beste dialectschrijvers van Brabant uitgenodigd, waaronder Brigit Bakx-Hermans uit Bergen op Zoom, Frans Nefs uit Halsteren (nu woonachtig in Bergen op Zoom) en Jan Luysterburg uit Hoogerheide. Het uiterste westen van de provincie is dus goed vertegenwoordigd. Het boek wordt opgesierd met fraaie aquarellen van Nelleke de Laat (afbeelding). In de titel van het zandpadenboek moet doorklinken, dat het gaat om dialectverhalen en dat zandpaden al eeuwenlang de verbinding vormen tussen mensen. Vermoedelijk wordt het: 'Brabants zand is gin verlore land'. Bij dezelfde gelegenheid verschijnen er nog meer boeken.
Dit is echter nog lang niet alles. Er is een wedstrijd voor kunstschilders. Zij worden uitgenodigd om zandpaden te schilderen. Het mooiste schilderij wordt beloond met een bedrag van 500 euro. De schilderijen moeten uiterlijk 31 juli 2019 klaar zijn. Enkele tientallen schilderijen worden op zondag 20 oktober geëxposeerd op een schilderachtige zandweg. Daarna zijn de schilderijen enkele weken te zien in het Techniek Huys in Veldhoven en wellicht daarna op andere plaatsen. De projectleider van dit onderdeel is de Brabantse Hoeder Harry Verhoeven. Voor meer informatie: info@eyckehorst.nl, telefoon: 06-53228519.
Daarnaast is er nog een wedstrijd: vrijetijdsfotografen worden uitgenodigd om zandpaden in de provincie te fotograferen. De deadline voor het insturen van de foto's is ook hier 31 juli 2019. Meer informatie kunt u krijgen bij de Brabantse Hoeder Ferd Quik via lucifer.quik@hccnet.nl, telefoon: 06-53535923.
Nog steeds is dit niet alles. Mark Kapteijns maakt een natuurfilm over Brabantse zandpaden. En er zijn diverse lezingen en voordrachten die met het thema te maken hebben. Er wordt alles aan gedaan, om de Brabantse zandpaden onder de aandacht van publiek en bestuurders te brengen en zo te redden wat er nog te redden valt.
Provincie stimuleert duurzaam bodembeheer
HALSTEREN - REGIO - De provincie Noord-Brabant gaat boeren die de bodemkwaliteit van hun landbouwgrond structureel willen verbeteren, financieel en praktisch ondersteunen. Vanaf 3 juni 2019 kan hiervoor subsidie worden aangevraagd.
Wateroverlast en verdroging, een matige waterkwaliteit, de behoefte aan voedselzekerheid, de afname van biodiversiteit: het zijn actuele maatschappelijke uitdagingen waarvoor oplossingen nodig zijn. Om die dichterbij te brengen, is het in de ogen van de provincie eerst nodig om te investeren in de vitaliteit van de agrarische bodem. Dat levert voordelen op voor de agrarisch ondernemer én voor natuur en milieu. Subsidie loopt via de provincie.
Voordelen voor de boer
Agrarische ondernemers met een vitale bodem realiseren stabielere gewasopbrengsten. Een vitale bodem leidt tot minder schade door wateroverlast en verdroging. Toegediende voedingsstoffen komen beter beschikbaar voor de plant en gewassen hebben minder last van ziektes en plagen. Zo kan de ondernemer besparen op de kosten voor kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen.
Voordelen voor de natuur en het milieu
Dieren in het agrarisch landschap, vooral de weidevogels, hebben baat bij een rijk bodemleven, een kruidenrijke vegetatie en een rijke insectenstand. Een vitale bodem draagt ook bij aan het realiseren van klimaatdoelstellingen door het vastleggen van CO2. Ten slotte spoelen er vanuit een vitale bodem minder meststoffen uit naar het grond- en oppervlaktewater.
Samenwerking en kennisdeling
De nieuwe subsidieregeling van de provincie stelt agrariërs in staat om met steun van deskundigen kennis en nieuwe inzichten op te doen, zodat ze vervolgens hun bedrijfsvoering kunnen aanpassen. Er kan subsidie worden aangevraagd voor het daadwerkelijk uitvoeren van grondverbeterende maatregelen. Voorwaarde is dat het project wordt uitgevoerd op ten minste honderd hectare landbouwgrond. Bodemverbeterende maatregelen hebben vaak pas effect na enkele jaren. De verwachting is dat de looptijd van de projecten daarom meerdere jaren bedraagt.
De kennis die met uitvoering van het project wordt opgedaan, moet actief worden gedeeld. Voor kennisdeling is ook subsidie beschikbaar.
Onderwijs
De subsidieregeling stelt ook als voorwaarde dat de opgedane kennis vrij toegankelijk is voor derden. Ook studenten die met de resultaten van het project verder onderzoek willen doen, moeten vrij toegang krijgen. Via het nieuwe lectoraat "Gezonde plant op een vitale en duurzame bodem" bij de HAS krijgt de kennis vanuit de praktijkprojecten haar plek in het onderwijs.
Subsidie
De provincie stelde de subsidieregeling "Vitale Bodem" op 3 juni open voor de periode van een jaar. Er is vooralsnog 800.000 euro beschikbaar. De subsidie bedraagt maximaal 75% van de kosten, met een maximum van €200.000 per project.