Lerarenstaking draait om meer dan geld

HOOGERHEIDE – Van een leeg schoolplein loopt hij een lege school binnen. Het is woensdag 6 november, de dag van de lerarenstaking. Directeur Ab de Laater is alleen op zijn scholen, de Klim-Op en de Open Hof in Hoogerheide. Hij werkt door, al was het maar om te vertellen dat geld niet het echte probleem is.

"Overal worden analyses losgelaten op de situatie en hoor je getallen noemen. Terwijl het probleem niet zit in meetbare zaken, maar juist in wat niet te meten is", zegt Ab de Laater. De 460 miljoen euro die onderwijsminister Slob toewees om de tekorten in het onderwijs aan te pakken noemt hij een "belediging". "Dat voelt alsof ons huis 20 jaar moedwillig niet onderhouden is, en we nu snel een nieuwe voordeur krijgen zodat we onze mond houden", zegt hij. "Het onderwijs verschraalt en verarmt al 20 jaar omdat er niet structureel geïnvesteerd wordt." In de dagelijkse praktijk worden scholen als de Klim-Op en de Open Hof daardoor voor allerlei problemen gesteld. "We hebben hoge verwachtingen voor onze kinderen", zegt De Laater.

"We willen passend onderwijs voor elk kind, maar dat lukt van geen kanten terwijl we in elke klas wel enkele kinderen met speciale didactische of pedagogische behoeftes zien. De doeners sneeuwen onder, want de focus ligt op competenties. De sociale ontwikkeling en de autonomie lijken we compleet uit het oog te zijn verloren, terwijl die van onschatbaar belang zijn. Elk kind moet de kans krijgen zichzelf te leren kennen en te leren hoe je relaties aangaat en onderhoudt. De hamvraag is of onze kinderen gelukkig worden. Het antwoord op die vraag ligt in de toekomst, maar als we het aantal problemen en burnouts bij jongvolwassenen zien, moeten we ons afvragen of we op de goede weg zijn. Het systeem is overspannen, daar wordt niemand gelukkiger van."

De Laater en zijn collega's hopen de ouders van "hun" kinderen aan hun zijde te vinden. De Laater: "Wanneer er in de klas een probleem is waarbij een kind terechtgewezen wordt, laten ouders zich vaak horen, en dat is prima. Maar als het over de problemen in het onderwijs gaat voelen ouders de urgentie niet voldoende. Dat is jammer, want hoewel iedereen op onze school hard werkt is dat niet voldoende. Er moet een idee achterzitten en dat ontbreekt op dit moment. Samen krijgen we die boodschap nog beter tussen de oren in Den Haag."

Het steekt De Laater dat er steeds minder mankracht is in het onderwijs. "Leren doe je niet alleen in een klaslokaal", zegt hij, "het zou fantastisch zijn als we onze leerlingen vaker konden meenemen naar een inspirerende omgeving buiten de school. Wanneer kinderen bijvoorbeeld op de vliegbasis in de cockpit van een vliegtuig kunnen zitten en daar beginnen te dromen is dat ongelooflijk waardevol en leerzaam. Maar je kunt 25 leerlingen niet met één leerkracht op pad sturen, en meer mankracht is er niet." Ook bij ziekte van een leerkracht speelt dat probleem. Want hoewel er wel budget is voor vervangende leerkrachten zijn die niet te vinden, vertelt De Laater: "Docenten moeten over de juiste diploma's beschikken", zegt hij, "terwijl er massa's competente docenten bestaan, maar die mogen we niet inzetten. Ook daar zou ik zeggen dat het meetbare niet heilig is. Het overspannen systeem moet nodig ontspannen. Wie ontspannen is, komt tot betere resultaten. Dat is waarvoor we staken. "