Dialect-column: Kasjesvent

Deze week gaat Jan in zijn Dialect-column op zoek naar het woord Kasjesvent.

Aoreg (het woord van de vorige keer)
Peter Borremans meldt ons: Aoreg is aardig, redelijk of raar, eigenaardig. IJ ed al aoreg wa d'op (Hij heeft al aardig wat gedronken). Da's 'n jeel aoreg meske (Dat is een heel aardig meisje). Die kan aoreg uit de kaant komme (Die kan aardig voor de dag komen). Iek vien 't wel 'n aoreg manneke (Ik vind het wel een aardig ventje). D'n dieje, da's toch zoow n'n aorege (Die persoon, dat is toch zo'n rare). Peter voegt hier nog een persoonlijke ontboezeming aan toe: er zijn mensen die me aoreg vinden, in twee betekenissen. Trek je daar niks van aan, hoor Peter.

De h van Altere
Henk van Aert houdt deze keer een pleidooi voor de Halsterse spelling (de spelling die wordt gehanteerd door de Heemkundige Studiekring Halsteren-Lepelstraat), waarbij de h aan het begin van het woord wel wordt geschreven, hoewel die niet wordt uitgesproken. 'Nen kaolen hond (ont) kan net zo aorig (aoruch) zijn as nen hond die haorig (aoruch) is. À ge dees zin ech snapt, begrèpte g'lijk ok waorom me op Altere en in de Straot de h wel schrijve, swens me die nie uitspreke. Zo, dà witte dan ok wir. 'n Taolbolleboos ee mijn wel 's gezeed dà (spreek)taol nie allenig is om te verbinne, mar ok om te scheie. 't Woord aorig past wel bij dà leste. Ge mot goed d'afspraok snappe, in de saomenhang van 't gesprokene, wad of de spreker bedoelt. Vorbeelde: 1. Merijn is nen aorige knul. Hij breng van vekansie altij 'n aorighedje (aoruchètje) vor z'n moeder mee. / Marijn is een aardige jongen. Hij brengt altijd, als hij terug komt van vakantie, een presentje voor zijn moeder mee. 2. Sjaok is nen aorige knul, mar sewijle ist ie wel 'n bietjen aorig. / Sjaak is een aardige jongen, maar soms is hij wel een beetje raar. Uuleke die knulle zijn? Dà laote me mar effe in 't midde veweges 't prievaote. Vinde dà nie aorig và mijn?'

De n'ond
Ad Borremans heeft ditmaal een verhaal over een Aorege n'ond. 'Wij emme wa jaore geleeje un n' ond gekocht ien Rijsbaarege, da was best wel 'n aoreg bjeesje mok zegge. Wij gienge die aole daor en 't ras was 'n eidewachtel, 'n soort jachtond en die zen best wel langaoreg. Op ooze trugreis van Rijsbaarege nor Woogeraaje oj ooze dochter al zoow diekels zunne naom gezeed "Tommie"dat ie daor al aoreg aon gewend was geworre. Tuis bleek ok wel dattie z'n eige ok aoreg op z'n gemak voelde want wij emme d'r de jirste jaore bekaant gin aorege diengers meej meejgemokt. Zoow as elke n'ond oj ooze Tommie ok wel wel ies z'n kuure mar die duurde nwootnie zoow laank. En zoow as ze ok wel zegge, as aor op ne n'ond, nouw ooze Tommie oj vuul aor en attie dan ien de ruif was, dan loog daor bij oos bienne aoreg wa d' aor, kan iek oew wel vertelle. En om da aor op te ruime waorde elleke kjeer 'n aoreg tedje bezzig. Mar zoow adiek al zeej, ien 't begien was ooze Tommie een aorige n'ond mar toen dattie wa ouwer wier gieng tie soms miender aorege diengers doen. Dan loog tie op de baank bij oew en a gum dan aonaolde begon tie injeens vals te worre, en te bijte, af en toow. En da wier steeds mjeer, ij oj bekaast iederjeen van oos al wel ies te pakke gad. Da was nie aoreg van um, maar ij kon d'r nieks aon doen zelf, want 't bleek datter 'n ziekte ien zunne kop zoot. De dierenarts ien Uibaarege oj um onderzocht en die zeej, da de beste menier was om um ien te laote slaope. Iek eb ooze Tommie daor toen aachtergelaote, en iek kan oew zegge, da deej best jeel aoreg ien mijn kop.'

Het nieuwe woord
In deeze mederne tèèd komme d'r steeds mjeer beroepe die vroeger glad nie bestonge, en d'r komme d'r steeds mjeer bij. Mar d'r zèèn ok beroepe die verdweene zèèn. Of toch bekaant. Oeveul klompemaokers zèèn 'r nog? Oeveul maandevlechters? Oeveul bulleventers? Oeveul dienstmèède? En oeveul mutsewassters? Da leste beroep, da noem ik omda ta beroep in mèèn stambwoom 'n aontal kjeere vurkomt. Vroeger drooge de rèèke vrouwe nogal 's kaante mutse, bevobbeld asse nor de kerk gienge. Die waore duur en kwetsbaor. Toch moesse die avvetoe wel 's gewasse worre. Da wier dan gedaon dur vakvrouwe, die goed wiesse oewda ze zoowne muts uit mekaore moesse n'aole, wasse en wir trug in mekaore zette. De bakker, de mellekboer, de kruijenier, ze kwaame allemaol bij de meese aon uis (aachterom, want daor is 't kerremus). 'n Aander soort meese da nwoot mir aon de deur komt is de … kasjesvent.

Kunt u ons wat meer over het woord kasjesvent vertellen? Dat mag in het Standaardnederlands, maar wij vinden het zeker zo leuk als u het doet in uw eigen dialect. U kunt uw verhalen tot en met dinsdag 10 september 2019 opsturen naar: luysterburg01@ziggo.nl of per post naar Jan Luysterburg, De Acacia 33, 4631 DB Hoogerheide. En u weet het: de lezers van De Halsterse Krant & De Zuidwestkrant zijn u al bij voorbaat zeer dankbaar! Het levert in elk geval weer in veel gezinnen en gezelschappen gespreksstof op.

Dus ... doen, hoor!